school by art

Δεν είναι λίγες οι φορές που μελετώντας κάποιον από τους φιλοσόφους  επαναλαμβάνoνται τα λόγια του στο μυαλό μου σαν ψίθυρος ξανά και ξανά. Τελευταία διάβασα μερικά αποσπάσματα απο τα "Εις Εαυτόν" του Μάρκου Αυρηλίου ενός στωικού φιλοσόφου και αυτοκράτορα του 2ου αιώνα . Π ρόκειται για ένα είδος προσωπικών στοχασμών, ένα προσωπικό ημερολόγιο του φιλοσόφου με αποδέκτη τον εαυτόν του για το ποια στάση πρέπει να τηρήσει απέναντι στη ζωή και στους ανθρώπους . Τὰ εἰς ἑαυτὸν γράφτηκε μετά το 172 μ.Χ. και ενώ ο συγγραφέας κατείχε ήδη το αυτοκρατορικό αξίωμα (161-180 μ.Χ.). Είναι γραμμένο στην Ελληνική,τη γλώσσα των μορφωμένων Ρωμαίων. Να θεωρείς τον εαυτό σου άξιο για κάθε λόγο, για κάθε έργο που είναι σύμφωνο με την φύση σου. Και να μη σε απασχολούν άλλων λόγια και μομφές που ίσως επακολουθήσουν. Αλλ’ αν αυτό που έκαμες ή είπες είναι καλό, να μη χαμηλώνεις ποτέ την δική σου αξία. Όλα αυτά γύρω σου λοιπόν να μην τα κοιτάζεις παρά τράβα τον ίσιο δρόμο κατά την φύση την δ...

Ένας άνθρωπος περπατούσε στα σοκάκια μιας επαρχιακής πόλης. Είχε χρόνο στη διάθεσή του και κοντοστεκόταν λίγο μπροστά σε κάθε βιτρίνα, σε κάθε κατάστημα, σε κάθε πλατεία. Στρίβοντας σε μια γωνία βρέθηκε άξαφνα μπροστά σ’ ένα ταπεινό κατάστημα με λευκή την ταμπέλα του. Περίεργος, πλησίασε στη βιτρίνα και κόλλησε το πρόσωπο στο σκούρο κρύσταλλο, μήπως καταφέρει να διακρίνει κάτι στο εσωτερικό… Το μόνο που φαινόταν ήταν ένα αναλόγιο που στήριζε μια χειρόγραφη ταμπελίτσα. Ήταν μια παράξενη επιγραφή: «Το μαγαζί της αλήθειας».   Ο άνθρωπος ξαφνιάστηκε και σκέφτηκε ότι, πράγματι, ήταν ένα ευφάνταστο όνομα καταστήματος, όμως, του ήταν αδύνατον να φανταστεί τι πουλούσε. Μπήκε μέσα, πλησίασε τη δεσποινίδα που στεκόταν στον πρώτο πάγκο και ρώτησε: «Συγγνώμη. Εδώ είναι το μαγαζί της αλήθειας;» «Μάλιστα κύριε. Τι λογής αλήθεια θέλετε; Αλήθεια μερική, αλήθεια σχετική, αλήθεια στατιστική, πλήρη αλήθεια;» Πράγματι, πουλούσαν αλήθεια. Ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι κάτι τέτοιο ήταν δ...

Πρώτη αλήθεια Αυτό που είναι, είναι. Η πραγματικότητα δεν είναι όπως με συμφέρει εμένα να είναι. Δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι. Δεν είναι όπως μου είπαν ότι θα είναι. Δεν είναι όπως ήταν. Η πραγματικότητα γύρω μου είναι όπως είναι. Η αλλαγή μπορεί να έρθει μόνο όταν έχουμε συναίσθηση της παρούσας κατάστασης. Εγώ είμαι αυτός που είμαι. Δεν είμαι αυτός που θα ήθελα να είμαι. Δεν είμαι αυτός που θα έπρεπε να είμαι. Δεν είμαι αυτός που η μαμά μου θα ήθελε να είμαι. Δεν είμαι καν αυτός που ήμουν. Είμαι αυτός που είμαι. Όλες οι νευρώσεις ξεκινούν από τη στιγμή που προσπαθούμε να είμαστε αυτό που δεν είμαστε. Εσύ είσαι όπως είσαι. Εσύ δεν είσαι όπως χρειάζομαι να είσαι. Εσύ δεν είσαι όπως ήσουν. Εσύ δεν είσαι όπως συμφέρει εμένα να είσαι. Εσύ δεν είσαι όπως θέλω εγώ να είσαι. Εσύ είσαι όπως είσαι. Ο ορισμός μιας ώριμης και αληθινής σχέσης είναι η ανιδιοτελής προσπάθεια να δημιουργείς χώρο στον άλλον, ώστε να μπορεί να είναι όπως είναι. ...

Η Φιλοσοφία αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αλλά ταυτόχρονα απαιτητικά διδακτικά αντικείμενα. Η ΕΤ3 είχε παρουσιάσει ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα επεισόδια στο πλαίσιο της σειράς Animated Φιλόσοφοι. Κάποια από αυτά ίσως να τα βρείτε ενδιαφέροντα...Πατώντας το όνομα του Φιλοσόφου που σας ενδιαφέρει θα προβληθεί το αντίστοιχο video: Πυθαγόρας Ηράκλειτος Παρμενίδης Δημόκριτος Σωκράτης Πλάτων Αριστοτέλης Επίκουρος Εμπεδοκλής Αυγουστίνος Πλωτίνος

  Πολλές φορές αναρρωτιέμαι αν μπορώ στ' αλήθεια να διδάξω ποίηση τους μαθητές μου.   Για τον Μπόρχες «η τέχνη συμβαίνει κάθε φορά που διαβάζουμε ένα ποίημα».  Αν σταματήσουμε να αναζητάμε στα κείμενα την απόλαυση τότε έχουμε χάσει τον προσανατολισμό μας. Και τότε τι μένει να διδάξεις; Μπόρχες πολύ με μπερδεύεις...     Μαθαίνεις Μετά από λίγο μαθαίνεις την ανεπαίσθητη διαφορά ανάμεσα στο να κρατάς το χέρι και να αλυσοδένεις μια ψυχή. Και μαθαίνεις πως Αγάπη δε σημαίνει στηρίζομαι Και συντροφικότητα δε σημαίνει ασφάλεια Και αρχίζεις να μαθαίνεις πως τα φιλιά δεν είναι συμβόλαια Και τα δώρα δεν είναι υποσχέσεις Και αρχίζεις να δέχεσαι τις ήττες σου με το κεφάλι ψηλά και τα μάτια ορθάνοιχτα Με τη χάρη μιας γυναίκας και όχι με τη θλίψη ενός παιδιού   Και μαθαίνεις να φτιάχνεις όλους τους δρόμους σου στο Σήμερα, γιατί το έδαφος του Αύριο ...

Η εσωτερική σύγκρουση συχνά απασχολεί την ποιητική πένα. Καθώς προσπαθεί ο άνθρωπος να βρει   τον εαυτό του ανακαλύπτει ότι οι πολυεπίπεδες πλευρές της προσωπικότητας είναι συχνά αντιφατικές. Μπορείτε να αναγνωρίσετε τον διάλογο με το δικό σας εαυτό; Χαλί Γκιμπράν, οι επτά Εαυτοί Στη σιωπηλότερη ώρα της νύχτας, καθώς έγερνα μισοκοιμάμενος, οι εφτά εαυτοί μου κάθησαν αντάμα και, ψιθυρίζοντας, έτσι κουβέντιαζαν: Πρώτος Εαυτός: Εδώ, σ’ αυτό τον τρελό μέσα, κατοίκησα όλα μου ετούτα τα χρόνια, χωρίς άλλο να κάνω παρά ν’ ανανεώνω τον πόνο του, τη μέρα, και να ξαναπλάθω τη θλίψη του, τη νύχτα. Δεν αντέχω πια τη μοίρα μου κι επαναστατώ, από ‘δω και πέρα. Δεύτερος Εαυτός: Η δική σου μοίρα είναι καλύτερη από τη δική μου, αδερφέ, γιατί δικό μου γραφτό: να ‘μαι ο χαρωπός εαυτός του τρελού τούτου. Γελώ με το γέλιο του και τραγουδώ, τις ώρες της χαράς του και με τρισφτερωμένα πόδια χορεύω τις λαμπερόσπιθες σκέψεις του. Εγώ θα ‘πρεπε να επαναστατήσω ενάντια στην υ...

Πόσο σίγουροι μπορούμε να είμαστε για τα δεδομένα των αισθήσεών μας; Ο  Βέλγος ζωγράφος Ren é Magritte πολλές φορές επιχείρησε να εκφράσει τον καλλιτεχνικό προβληματισμό του μέσα από ένα μοτίβο, αμφισβητώντας τα όρια της ανθρώπινης αντίληψης. "Σκοπός του Μαγκρίτ ήταν απλώς να υπονομεύσει τα θεμέλια των πραγμάτων, να αμφισβητήσει με πολύ σοβαρό αλλά και απλό τρόπο αυτό που εμφανίζεται ως σοβαρό, δίχως να “θορυβεί” ιδιαίτερα" λέει ο Paquet. Στους παρακάτω πίνακες  αμφισβητεί κάθε συμβατική έννοια και κάθε συμβατική απεικόνιση. Τα πάντα μορφοποιούνται στο μυαλό του και αποτυπώνονται σε αντισυμβατική δημιουργία. The human condition , 1935 Ποιο κομμάτι είναι  η πραγματικότητα και ποια η αλήθεια του καλλιτέχνη; Not to be reproduced , 1937    Το είδωλο δεν αντανακλάται... Time transfixed , 1938 The treachery of images (This is not a pipe) , 1948 Πολλές φορές ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο αποτελε...

Τι εννοούμε με τον όρο πραγματικότητα; Ρενέ Μαγκρίτ, Εν λευκώ, 1965. “Τα ορατά πράγματα μπορούν να γίνουν αόρατα.  Και η φυσική τι έχει να πει;